Βασικές Οργανωτικές Αρχές

Βασικές Οργανωτικές Αρχές

Κάθε οργανωτική διαδικασία ακολουθεί ορισμένες βασικές αρχές.

Οι σπουδαιότερες είναι οι εξής:

Αρχές οργάνωσης

Οι αρχές της οργάνωσης είναι θεμελιώδεις αλήθειες της λειτουργίας της διοίκησης. Είναι γενικεύσεις που έχουν καθολική εφαρμογή και εκτελούνται από όλους τους διαχειριστές. Οι αρχές της οργάνωσης έχουν να κάνουν με την ομαδοποίηση των οργανωτικών δραστηριοτήτων σε διάφορες μονάδες και τον καταμερισμό της εξουσίας και της ευθύνης ανάλογα.

Οι παρακάτω αρχές είναι βασικές για την οργάνωση αλλά και για την επίτευξη του σκοπού της διοίκησης.

• Αρχή των στόχων
• Αρχή εξειδίκευσης
• Αρχή του συντονισμού
• Αρχή της εξουσίας
• Αρχή της ευθύνης
• Αρχή του ελέγχου
• Αρχή των ισορροπιών
• Αρχή της ευελιξίας
• Αρχή ενιαίας κατεύθυνσης
• Αρχή της ενότητας της διοίκησης
• Αρχή της αποτελεσματικότητας
• Αρχή της ομοιομορφίας
• Αρχή της εξαίρεσης
• Αρχή της απλότητας

Αρχή των στόχων

Δεν έχει νόημα σε έναν οργανισμό αν δεν έχει θέσει στόχους επειδή αυτοί έχουν τη μεγαλύτερη σημασία και καθορίζουν την πορεία ενός οργανισμού και πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένοι. Όλοι οι στόχοι θα πρέπει να ενοποιούνται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να διευκολύνεται η συγκέντρωση όλων των προσπαθειών προς την επίτευξή τους.

Αρχή εξειδίκευσης

Η έννοια του καταμερισμού της εργασίας βασίζεται στην αρχή της εξειδίκευσης και της αποτελεσματικότητας. Στον οργανισμό ο όρος εξειδίκευσης βοηθά να χωριστεί το σύνολο της εργασίας σε μικρότερα στοιχεία του συνόλου.

Αρχή του συντονισμού

Στην οργάνωση, ο συντονισμός διαφορετικών δραστηριοτήτων είναι μια σημαντική αρχή. Για τις δραστηριότητες των διαφόρων τμημάτων, θα πρέπει να υπάρχει κάποια υπηρεσία που να συντονίζει.

Αρχή της εξουσίας

Αυτό σημαίνει από το δικαίωμα και την εξουσία μέσω της οποίας μπορεί να καθοδηγείται και να κατευθύνονται οι υπάλληλοι του οργανισμού. Η εξουσία ανατίθεται σε μια συγκεκριμένη θέση, όχι στο άτομο. Η εξουσία ρέει προς τα κάτω από το υψηλότερο στο χαμηλότερο επίπεδο διαχείρισης.

Αρχή της ευθύνης

Σύμφωνα με αυτή την αρχή δεν παρέχεται μόνο εξουσία αλλά και υποχρέωση. Η υποχρέωση εκτέλεσης των καθηκόντων είναι γνωστή ως ευθύνη. Η ευθύνη δεν μπορεί να μεταβιβαστεί και δεν μπορεί να αποφευχθεί.

Αρχή του ελέγχου

Στην οργάνωση, υπάρχουν απεριόριστοι υφιστάμενοι οι οποίοι δεν μπορούν να επιβλέπονται από έναν διευθυντή. Ο αριθμός των υφισταμένων θα πρέπει να είναι τέτοιος ώστε ο διευθυντής να μπορεί να ελέγχει αποτελεσματικά την εργασία τους. Επιπλέον, οι εργασίες προς επίβλεψη θα πρέπει να είναι της ίδιας φύσης. Εάν το εύρος ελέγχου είναι δυσανάλογο, είναι βέβαιο ότι θα επηρεάσει την αποτελεσματικότητα των εργαζομένων λόγω της αργής επικοινωνίας με τους διευθυντές.

Αρχή των ισορροπιών

Σύμφωνα με αυτήν την αρχή θα πρέπει να υπάρχει μια λογική ισορροπία μεταξύ της συγκέντρωσης και της αποκέντρωσης εξουσιών και ευθυνών εξίσου. Αυτή είναι μια πολύ απαιτητική δουλειά, αλλά η αποτελεσματική διαχείριση πρέπει να τη διατηρήσει.

Αρχή της ευελιξίας

Η οργανωτική δομή πρέπει να είναι προσαρμόσιμη στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον και τις ανάγκες του οργανισμού. Για αυτό, η οργανωτική δομή θα πρέπει να είναι ευέλικτη.

Θα πρέπει να επιτρέπει την επέκταση και την αντικατάσταση χωρίς εξάρθρωση και διακοπή του βασικού σχεδιασμού.

Αρχή ενιαίας κατεύθυνσης

Σύμφωνα με αυτήν την αρχή, θα πρέπει να υπάρχει ένας ενιαίος στόχος και ένα σχέδιο για το σύνολο των δραστηριοτήτων του οργανισμού.

Αρχή της ενότητας της διοίκησης

Η αρχή της ενότητας διοίκησης είναι καθοριστική για την επίτευξη των οργανωτικών στόχων. Η ενότητα της διοίκησης πρέπει να είναι από πάνω προς τα κάτω για να γίνει η οργάνωση, σαφής και υγιής. Οδηγεί επίσης σε συνέπεια συντονισμού ελέγχου και διεύθυνσης.

Αρχή της αποτελεσματικότητας

Αυτή η αρχή δηλώνει ότι ο οργανισμός πρέπει να είναι σε θέση να επιτύχει τους στόχους του οργανισμού με ελάχιστο κόστος. Τα πρότυπα εσόδων και κόστους είναι προκαθορισμένα και σύμφωνα με αυτούς τους στόχους. Ο οργανισμός θα πρέπει επίσης να επιτρέπει την επίτευξη ικανοποίησης από την εργασία σε διάφορους υπαλλήλους.

Αρχή της ομοιομορφίας

Ο οργανισμός θα πρέπει να προβλέπει την κατανομή της εργασίας με τέτοιο τρόπο ώστε να διατηρείται η ομοιομορφία. Κάθε εργαζόμενος θα πρέπει να είναι υπεύθυνος για την αντίστοιχη εργασία, ώστε να αποφεύγονται οι συγκρούσεις.

Αρχή της εξαίρεσης

Αυτή η αρχή δηλώνει ότι η ανώτατη διοίκηση πρέπει να παρεμβαίνει μόνο όταν κάτι πάει στραβά. Αν τα πράγματα γίνουν σύμφωνα με τα σχέδια τότε δεν χρειάζεται παρέμβαση. Η διοίκηση θα πρέπει να αφήσει τα πράγματα ρουτίνας να επιβλέπονται από κατώτερα στελέχη. Η αρχή της εξαίρεσης επιτρέπει στην ανώτατη διοίκηση να επικεντρωθεί στον σχεδιασμό και τη διαμόρφωση πολιτικής.

Αρχή της απλότητας

Η οργανωτική δομή πρέπει να είναι απλή με ελάχιστους αριθμούς επιπέδων, ώστε κάθε μέλος να μπορεί να κατανοήσει τα καθήκοντά του και τις σχέσεις εξουσίας.

Ένας οργανισμός με λίγα επίπεδα είναι ένας απλός οργανισμός. Ένας μεγάλος αριθμός επιπέδων στην οργάνωση σημαίνει δυσκολία επικοινωνίας και συντονισμού.