Η δύναμη της ανάγκης μας για συμμόρφωση

Βούληση και μισο-βούληση

“Να κάνεις αυτό που θες, μα πρώτα να γίνεις κάποιος που μπορεί να θέλει.”

Φ. Νίτσε

Μια άλλη διαρκής και απύθμενη παγίδα όταν αγωνίζεσαι να γίνεις κάποιος που “να μπορεί να θέλει” είναι το θέλημα των πολλών.

Της ομάδας γύρω σου, του κύκλου σου, πολύ περισσότερο της τρομερής πλειοψηφίας. Εκτός από τη δικτατορία των λίγων ή του ενός, υπάρχει – πιο ύπουλη και πλανερή ως καλοκρυμμένη μέσα στο αντίθετό της – η δικτατορία της πλειοψηφίας.

Εκείνη από την οποία μαστίζονται οι δημοκρατίες ώστε καταντούν να μην έχουν σχέση με ό,τι ονειρεύτηκαν οι θυσιασμένοι ήρωές τους κάποτε. Πλειοψηφίες της αγέλης αντί για κοινότητες και εκκλησίες προσώπων είναι οι νέοι δικτάτορες. Γνώμες και ψήφοι που αντιπροσωπεύουν το κατώτερο επίπεδο της ανθρωπότητας.

Εκείνα που υποστηρίζουν οι πολλοί και απρόσωποι του κύκλου μας γρήγορα γίνονται νόμοι μας.

Δεν πρόκειται απλώς για επιρροή, πρόκειται για υποβολή. Διότι η επιρροή μπορεί να επιτρέψει κάποια εκτίμηση, κάποιο ζύγισμα προτού μας κατακτήσει, η υποβολή όμως τείνει να μοιάζει με υπνωτισμός, παράλυτος από αντιστάσεις παραδίδεσαι.

Δεν θα μιλήσουμε εδώ για τη δαιμονική ισχύ που έχουν πάνω μας τα γούστα της μόδας. Αποτελεί ένα πολυεπίπεδο κεφάλαιο για τη δημιουργία ή την καταστροφή συνειδήσεων. Αναφέρουμε μόνο το τι θεωρούν οι γύρω μας, ο κύκλος μας, ο πιο στενός ή ο πιο εκτεταμένος, η πόλη μας, το χωριό μας, η κοινωνία μας ως πρέπον, άσχημο, σωστό, κυρίως αξιοθαύμαστο.

Η δύναμη της ανάγκης μας για συμμόρφωση είναι πιεστικότατη σε βαθμούς επιβίωσης για πολλούς – κοινωνικής επιβίωσης τουλάχιστον, και ξέρουμε πόσο το πλήθος ταυτίζει το προσωπικό με το κοινωνικό και εξαφανίζει μέσα στο βάλτο του δεύτερου την προσωπική του δημιουργική πνοή.

Δύσκολα πας κόντρα και ξεχωρίζεις από τους πολλούς, από τους ισχυρούς άλλους που στέκονται απέναντί σου “όλοι μαζί”. Δεν αντέχεις την απομόνωση, την επίκριση, την περιφρόνηση, σε καθιστά αδύναμο κοινωνικά η απομόνωση, μένεις ακάλυπτος. Καλύτερα να εξοριστείς από το εγώ σου παρά από τους πολλούς γύρω σου. Προστατεύεσαι κοντά τους, η επιβεβαίωση και η αποδοχή αποδεικνύονται αμέσως.

Και όμως, το προσωπικό ελεύθερο μέλημα του καθενός, κάπως και σχεδόν πάντα, θα πάει κόντρα στο γενικό θέλημα. Το θέλημα, η βούληση είναι πρωτογενής κραυγή της μοναδικότητας των ψυχών.

Γιατί τι άλλο είναι μια καρδιά από το θέλω της;

Έχει μεγάλη αξία να μπορεί να διακρίνει κάποιος τα του Καίσαρος και τα του Θεού, να διαθέτει την πνευματική ευφυΐα που του επιτρέπει να ακροβατεί ανάμεσα στα δύο αιτήματα του βίου και να ισορροπεί.

Ίσως, να είναι ο μόνος δρόμος για να στέκει κανείς και ως πολίτης και ως αξιοπρεπής ψυχή. Μια τέτοια ακροβασία μπορεί να κερδηθεί από όσους καλλιεργούν την καρδιακή ευφυΐα, τη σοφία του υπάρχω. Και η ακροβασία εδώ δε σημαίνει συμβιβασμό.

Σελ. 99-100, Κυριακή απόγευμα στη Βιέννη, Μάρω Βαμβουνάκη

#mindstormGR #θέληση #βίος #καρδιά #μέλημα