Για να λάβετε πραγματικά δέσμευση στην παράκλησή σας, προσπαθήστε να την καταστήσετε δημόσια.

Όταν ο Μπόρις Τζόνσον ήταν δήμαρχος του Λονδίνου, είπε ότι “είναι εύκολο να δώσεις μια υπόσχεση. Το δύσκολο είναι να την τηρήσεις”.

Όχι και η πιο καθησυχαστική δήλωση που μπορείς να ακούσεις από έναν πολιτικό, αλλά από την πλευρά της πειθούς τα λόγια του δείχνουν μια κάπως σκληρή αλήθεια. Συχνά ανακαλύπτουμε ότι η βιασύνη με την οποία πολλοί δεσμεύονται για κάποια πράξη σπάνια αντιστοιχεί στην έγκαιρη υλοποίησή της.

Όταν είναι να ξεπληρώσουμε μια χάρη ή να κάνουμε αυτό που υποσχεθήκαμε, υπάρχει συχνά ένα χρονικό κενό μέχρι τελικά να το κάνουμε.

Και ο λόγος είναι απλός. Είναι άλλο πράγμα να δεσμευόμαστε να κάνουμε κάτι και άλλο να το κάνουμε πραγματικά.

Ας πάρουμε για παράδειγμα την Πρωτοχρονιά, τη μέρα που οι περισσότεροι από εμάς αποφασίζουμε να δεσμευτούμε για διάφορα.

“Να είμαστε πιο υγιείς” ή “να γυμναζόμαστε περισσότερο” είναι δύο από τους συνηθισμένος στόχους που βάζουμε.

Παρατηρήστε ότι δεν είναι μόνο συνηθισμένες δεσμεύσεις που κάνουν και πολλοί άλλοι, αλλά είναι συνηθισμένες δεσμεύσεις που κάνουμε για τον ευατό μας: εύκολα ξεχνάμε ότι η απόφαση του περασμένου χρόνου είναι στην ουσία πανομοιότυπη με τη φετινή. Και πιο εύκολα ακόμα ξεχνάμε την τραγική μοίρα της.

Αν αυτό σας ακούγεται γνωστό, δεν είστε οι μόνοι.

Κάποια μέσα ενημέρωσης του έχουν δώσει ακόμα και ονομασία. Πριν από μερικά χρόνια, ο Στιβ Μάρτιν, ένας από τους συγγραφείς αυτού του βιβλίου, έδωσε συνέντευξη στο BBC για μια ταινία με τίτλο :

Ο θάνατος της Ημέρας της Δίαιτας

Ακολούθησε μια μεγάλη μελέτη στην Αγγλία που έδειξε ότι μέχρι την 1^η Φεβρουαρίου σχεδόν το 80% του κόσμου είχε εγκαταλείψει τις αποφάσεις της Πρωτοχρονιάς για τις οποίες είχε δεσμευτεί μόλις πριν από μερικές εβδομάδες. Φαίνεται πως οι συνήθειες δύσκολα αλλάζουν. Αυτό ισχύει είτε προσπαθούμε να πείσουμε τον ευατό μας είτε τους άλλους.

Ευτυχώς, υπάρχουν πολλές κοινωνικές ψυχολογικές μελέτες που αποκαλύπτουν ότι μια σειρά από μικρές αλλαγές στον τρόπο που κάνουμε μια δέσμευση μπορεί να αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες να εμμείνουμε σε αυτή.

Η πρώτη έχει σχέση με την πρωτοβουλία. Όταν προσπαθούμε να πείσουμε τους άλλους, αλλά και τον ευατό μας, να τηρήσουμε τις υποσχέσεις μας, αυτές που γίνονται οικειοθελώς έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να τηρηθούν. Εμείς οι άνθρωποι προτιμάμε τη συνέπεια. Προσπαθούμε να τηρούμε τα πιστεύω και τις αξίες μας. Όταν κάνουμε μια δέσμευση με βάση αυτά, είναι πιο πιθανόν να την τηρήσουμε, επειδή δεν νιώθουμε πως μας έχουν πιέσει και υποχρεώσει.

Καλές οι δεσμεύσεις που γίνονται οικειοθελώς, αλλά οι μακροχρόνιες δεσμεύσεις είναι αυτές που συνήθως γίνονται ενεργά και δημόσια. Όταν μια δέσμευση γίνεται ενεργά και δημόσια από κάποιο συνεργάτη, φίλο ή συγγενή, μειώνεται η πιθανότητα να εγκαταλειφθεί στο μέλλον.

Πάρτε για παράδειγμα τις καρτέλες που δίνουν οι γιατροί, οι οδοντίατροι και οι κομμωτές για να σας θυμίζουν ένα ραντεβού. Ποιος γράφει την ημερομηνία και την ώρα του επόμενου ραντεβού σας – εσείς ή η πολυλογού υπάλληλος;

Σε μια μελέτη που κάναμε σε ιατρεία, μετρήσαμε τι αντίκτυπο έχει το να γράφουν οι ίδιοι οι ασθενείς, το επόμενο ραντεβού και όχι η γραμματέας. Ο αριθμός των ατόμων που έχασαν το επόμενο ραντεβού μειώθηκε κατά 18% στην ομάδα που έγραψε μόνη της το ραντεβού.

Φαίνεται λοιπόν πως δεσμευόμαστε περισσότερο σε κάτι που υποσχόμαστε γραπτώς.

Άρα το να γράφουμε και να περιγράφουμε λεπτομερώς και οικειοθελώς τις πράξεις μας μπορεί να μετατρέψει τη «δέσμευση να κάνουμε κάτι» στο «να το κάνουμε πραγματικά».

Αν ζητήσετε από τα μέλη της ομάδας σας να γράψουν τους στόχους τους, θα ενισχύσετε τη δέσμευσή τους σε αυτούς τους στόχους. Αν θυμίσετε στον συγκάτοικό σας αυτά που έλεγε πριν από λίγο καιρό ότι του αρέσει το σπίτι τακτοποιημένο και καθαρό, μπορεί να έχετε καλύτερα αποτελέσματα από το να εκτοξεύσετε απειλές ή να προσπαθήσετε να τον υποχρεώσετε να καθαρίσει.

Και αν ποστάρετε τους στόχους σας και τις δεσμεύσεις σας στο Facebook κερδίζοντας την υποστήριξη των φίλων σας, μπορεί να τρώτε μπρόκολο και όχι μπισκότα την 1^η Φεβρουαρίου.

Θέτετε έναν και συγκεκριμένο στόχο στον οποίο θα εστιάζετε την προσπάθειά σας ή την προσπάθεια των άλλων.

Βάλτε στόχο να χάνετε ένα κιλό τον μήνα.

Να εξοικονομείτε πενήντα ευρώ τον μήνα μέχρι τις επόμενες γιορτές.

Να διαβάζετε δύο βιβλία τον μήνα.

Να βρίσκετε τρεις ιδέες μέχρι το τέλος της μέρας.

Εκ πρώτης όψεως, αυτό φαίνεται λογικό. Οι στόχοι με αριθμούς είναι ξεκάθαροι και στερεοί. Αλλά υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες όταν επιδιώκετε έναν στόχο.

Οι δύο σημαντικότεροι είναι η πρόκληση και η δυνατότητα επίτευξης.

Οι άνθρωποι θέλουν να νιώθουν ότι ένας στόχος αποτελεί γι΄αυτούς πρόκληση. Έτσι νιώθουν ότι κατορθώνουν κάτι όταν πετυχαίνουν τον στόχο τους. Αν όμως ένας στόχος δεν είναι επιτεύξιμος, είναι πιο πιθανόν να αποθαρρυνθούν.

Και εκεί βρίσκεται το πρόβλημα με τους συγκεκριμένους αριθμητικούς στόχους: είτε είναι σχετικά επιτεύξιμοι, είτε σχετικά προκλητικοί ή, το πιο πιθανό, ένας συνδυασμός των δύο. Ωστόσο, υπάρχει εναλλακτική.

Ονομάζεται υψηλός-χαμηλός στόχος και εξασφαλίζει τη δέσμευση των άλλων.

Όταν ερευνητές σε ένα κέντρο αδυνατίσματος έθεσαν σε μια ομάδα έναν στόχο με συγκεκριμένο αριθμό, δηλαδή  να χάνουν ένα κιλό την εβδομάδα, και σε άλλη ομάδα έναν υψηλό-χαμηλό στόχο με περίπου το ίδιο αποτέλεσμα(από 0,5 έως 1,5 κιλό την εβδομάδα), κάτι πολύ ενδιαφέρον συνέβη.

Οι μισοί περίπου από την πρώτη (1^η) ομάδα  έμειναν στο πρόγραμμα για δέκα εβδομάδες.

Από τη δεύτερη (2^η) ομάδα, όμως, έμεινε στο πρόγραμμα το 80%.

Ίσως το πιο ενδιαφέρον απ΄ όλα ήταν το γεγονός ότι ο υψηλός-χαμηλός στόχος είχε ελάχιστο αντίκτυπο στη συνολική απόδοση. Στην πραγματικότητα, τα δεδομένα έδειξαν μια σχετικά καλύτερη απόδοση στη δεύτερη (2^η) ομάδα. Επομένως, το να θέσετε έναν τέτοιο στόχο δεν σημαίνει ότι θα πετύχετε το χαμηλότερο αποτέλεσμα. Αν μη τι άλλο, επειδή αυτοί οι στόχοι διατηρούνται για περισσότερο καιρό, η απόδοσή σας το πιθανότερο είνα να βελτιωθεί λόγω του επιπλέον χρόνου που θα αφιερώσεττ στον στόχο.

ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΣΜΕΥΣΗ

Την επόμενη φορά που θα θέλετε να δεσμευτεί κάποιος σε κάτι, δώστε του έναν συγκεκριμένο στόχο.

Κάντε γνωστές δημοσίως τις δεσμεύσεις σας ή τις δεσμεύσεις των άλλων: στο μπαρ, πείτε στους φίλους σας ότι ο σύντροφός σας δεσμεύτηκε να πάει διακοπές μαζί σας το καλοκαίρι.

Διαδώστε στο Facebook τη δέσμευσή σας να πάρετε μέρος στον Μαραθώνιο.

Στη σύσκεψη, υποσχεθείτε ότι η ομάδα σας θα φέρει σε πέρας την εργασία.

Πηγή : Σελ. 109-113, Το μικρό βιβλίο του Ναι, 21 σύντομες και αποτελεσματικές στρατηγικές πειθούς, Εκδόσεις Διόπτρα

Δείτε επίσης

Πρέπει να μιλάμε; Πρέπει να γράφουμε;